ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನ

ಯೋಜನೆಯ ಪರಿಚಯ

• ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ಶ್ರೀಮತಿ. ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ತಮ್ಮ 2023-2024 ರ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದ್ದರು.
• ಯೋಜನೆಯ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಪ್ರಧಾನ್ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕೌಶಲ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ಯೋಜನೆ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
• ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು " ಪಿಎಂ ವಿಕಾಸ್ ಯೋಜನ" ಅಥವಾ " ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನ" ಎಂದು ಭೋದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಆಗಸ್ಟ್ 16, 2023 ರಂದು, ಇಡೀ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ತನ್ನ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು.
• ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 17 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023 ರಿಂದ ಜಾರಿ ಗೆ ತರಲಿದೆ.
• ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯು ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಜಯಂತಿಯ ದಿನ ದೊಂದು ಉದ್ಘಾಟನೆ ಮಾಡಲು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ.
• ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕೌಶಲ ಸಮ್ಮಾನ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದರ ಹಿಂದಿನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ಕಲಾವಿದರು, ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಬಂಡವಾಳ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಬೆಳೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.
• ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ರೂಪಾಯಿ 13,000 ಕೋಟಿಯ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ಸುಗಮ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ಇಡಲಿದೆ.
• ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಉದ್ಯಮಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ ಈ ಯೋಜನೆಯ ನೋಡಲ್ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ವಾಗಿದೆ.
• ಸಾಲದ ಮೊತ್ತವು ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಬಡ್ಡಿದರ 5% ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತದೆ .ಈ ಸಾಲವ ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಪಡೆಯಬಹುದು.
• ಮೊದಲನೇ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಸಾಲವನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಲಕ್ಷ ಸಾಲದ ಮೊತ್ತವನ್ನು 5% ಬಡ್ಡಿ ದರದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಈ ಸಾಲವು ಎರಡನೇ ಹಂತದ ಸಾಲ ವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
• ಸಾಲದ ಜೊತೆಗೆ ಕೌಶಲ್ಯ ತರಬೇತಿಯು ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಹಾಗೂ ಕೌಶಲ್ಯಕಮಿಗಳಿಗೆ ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಅಡಿ ಪಡೆಯಬಹುದು.
• ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕುಶಲ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ಯೋಜನೆ ಅಡಿ ಕೌಶಲ್ಯ ತರಬೇತಿಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ Rs. 500/- ಪ್ರತಿದಿನ ಸ್ಟ್ರೈಪ್ಸ್ ಕೊಡಲಾಗುವುದು.
• ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮುಂಗಡ ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು Rs. 15,000/- ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯವು ಪಡೆಯಬಹುದು.
• ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಸುಲಭ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಗಾಗಿ PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಮತ್ತು ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 18 ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವ್ಯಾಪಾರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಅಂದಾಜು 30 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಾದ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ 164 ಕ್ಕು ಹೆಚ್ಚು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ಆಗಬಹುದು.
• ಅರಹ ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಕೌಶಲ್ಯಕರ್ಮಿಗಳು ಈ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಕಾಯಬಹುದು.
• ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯು 17 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023 ರಂದು ಘೋಷಣೆ ಆಗಲಿದೆ.
• ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ ಹಾಗೂ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ವಿಧಾನ ಇದೀಗ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ.
• ಅರಹ ಕಲಾವಿದರು ಅಥವಾ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ 2 ವಿಧಾನಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ :-
  • ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನ ಆನ್ಲೈನ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್.
  • CSC ಸೆಂಟರ್ ಮೂಲಕ.

ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು

• ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಅಡಿ ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಕೌಶಲ್ಯ ಕರ್ಮಿಗಳಿಗೆ ಸಿಗಲಾದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ :-

  1,00,000/- ವರೆಗೆ ಸಾಲವನ್ನು1 ನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ 5% ಬಡ್ಡಿ ದರದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. 2,00,000/- ವರೆಗೆ ಸಾಲವನ್ನು 2ನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ 5% ಬಡ್ಡಿ ದರದಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾಗುವುದು. ಕೌಶಲ್ಯ ತರಬೇತಿಯನ್ನೂ ನೀಡಲಾಗುವುದು. ತರಬೇತಿ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ದಿನಕ್ಕೆ ರೂ.500/- ಸ್ಟೈಫಂಡ್ ನೀಡಲಾಗುವುದು. ರೂ. 15,000/- ಮುಂಗಡ ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಮತ್ತು ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಸಹ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲನೇ ಹಂತದ ಸಾಲದ ಅವಧಿ 18 ತಿಂಗಳಗಳಿರುತ್ತದೆ. ಎರಡನೇ ಹಂತದ ಸಾಲದ ಅವಧಿ 30 ತಿಂಗಳಗಳಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ವಹಿವಾಟು ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲಿ ರೂ. 1/- ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಧನ.

ಅರ್ಹತೆ

• ಅರ್ಜಿದಾರರು ಭಾರತದ ನಿವಾಸಿ ಆಗಿರಬೇಕು.
• ಅರ್ಜಿದಾರರು ಕಲಾವಿದರು ಅಥವಾ ಕೌಶಲ್ಯ ಕರ್ಮಿ ಆಗಿರಬೇಕು.
• ಅರ್ಜಿದಾರರ ವಯಸ್ಸು 18 ವರ್ಷದ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟಿರಬೇಕು.
• ಅರ್ಜಿದಾರರು PMEGP, PM ಸ್ವನಿಧಿ ಅಥವಾ ಮುದ್ರಾ ಸಾಲದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಾರದು.

ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಅರ್ಹ ವ್ಯಾಪಾರಗಳು.

• ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಳಗೊಂಡಲ್ಲಿ ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಅರ್ಹರು. ಪಿಎಮ್ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಅರ್ಹ ವ್ಯಾಪಾರಗಳು ಈ ಕೆಳಗೆ ನಿಂತಿವೆ :-

  ಚಮ್ಮಾರ (ಚಾರ್ಮ್ಕರ್)/ ಶೂಸ್ಮಿತ್/ ಪಾದರಕ್ಷೆ ಕುಶಲಕರ್ಮಿ. ಶಿಲ್ಪಿ (ಮೂರ್ತಿಕರ್, ಸ್ಟೋನ್ ಕಾರ್ವರ್), ಸ್ಟೋನ್ ಬ್ರೇಕರ್. ಪಾಟರ್. (ಕುಮ್ಹಾರ್) ಗೋಲ್ಡ್ ಸ್ಮಿತ್. (ಸೋನಾರ್) ಬೀಗ ಹಾಕುವವನು. ಹ್ಯಾಮರ್ ಮತ್ತು ಟೂಲ್ ಕಿಟ್ ಮೇಕರ್. ಕಮ್ಮಾರ. (ಲೋಹರ್) ಆರ್ಮರ್. ದೋಣಿ ತಯಾರಕ. ಬಡಗಿ. (ಸುತಾರ್) ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ನೆಟ್ ಮೇಕರ್. ಟೈಲರ್. (ಡಾರ್ಜಿ) ವಾಷರ್ಮನ್. (ಧೋಬಿ) ಗಾರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮೇಕರ್. (ಮಾಲಕಾರ) ಕ್ಷೌರಿಕ. (ನಾಯಿ) ಗೊಂಬೆ ಮತ್ತು ಆಟಿಕೆ ತಯಾರಕ. (ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ) ಬುಟ್ಟಿ/ ಚಾಪೆ/ ಪೊರಕೆ ತಯಾರಕ/ ಕಾಯರ್ ನೇಕಾರ. ಮೇಸನ್. (ರಾಜಮಿಸ್ತ್ರಿ)

ಅಗತ್ಯವಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು

• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಅಡಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಈ ಕೆಳಗಿನ ದಾಖಲೆಗಳು ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತವೆ :-
  • ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ವಿವರಗಳು.
  • ಆದಾಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ.
  • ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ. (ಅನ್ವಯವಾದಲ್ಲಿ)
  • ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್.
  • ಮತದಾರರ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿ.
  • ಉದ್ಯೋಗದ ಪುರಾವೆ.
  • ಮೊಬೈಲ್ ನಂಬರ.

ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ವಿಧಾನ.

• ಅರ್ಹ ಕಲಾವಿದರು ಅಥವಾ ಕುಶಲಕರ್ಣಿಯರು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ಅರ್ಜಿಯು ಆನ್ಲೈನ್ ನಮೂನೆಯ ಮೂಲಕ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಆನ್ಲೈನ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ 17th ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023 ರಿಂದ ಲಭ್ಯವಿರುವುದು
• ಹಲೋ ಅನುಭವಿಯಾಗಳು ಮೊಬೈಲ್ ನಂಬರ್ ಮತ್ತು ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ನೋಂದಾಯಿಸಬೇಕು.
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ವೆಬ್ಸೈಟ್ನಲ್ಲಿOTP ಮೂಲಕ ಮೊಬೈಲ್ ನಂಬರ್ ಮತ್ತು ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕು.
• ಪರಿಶೀಲನೆಯ ನಂತರ ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ನಮೂನೆ ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಮೇಲೆ ತೋರಿಸಲಾಗುವುದು.
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ನೋಂದಣಿ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಾವಿದ ಅಥವಾ ಕುಶಲಕರ್ಮಿ ಹೆಸರು, ವಿಳಾಸ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿವರಗಳಂತಹ ಮೂಲಭೂತ ವಿವರಗಳನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ.
• ಸಲ್ಲಿಸು ಬಟನ್ ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಐಡಿ ಕಾರ್ಡ್ ಹಾಗೂ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರವನ್ನು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಬಹುದು.
• ಈಗ ಅದೇ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನಾ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಾಗಿನ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಯ ವಿವಿಧ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಿ.
• ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ.
• ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ.
• ನಂತರ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ, ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೇಲಾಧಾರ ರಹಿತ ಸಾಲವನ್ನು ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ವಿತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಕೌಶಲ್ಯ ಕರ್ಮೀಯರು ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹತ್ತಿರದ CSC ಸೆಂಟರ್ ಮೂಲಕ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
• ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಣಿಗಾಗಿ ಪಿಎಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಲಿಂಕ್ಸ್

• ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಗೆ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿ.
• ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ನೋಂದಣಿ.
• ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್.
• ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು.
• ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ FAQ ಗಳು.

ಸಂಪರ್ಕ ವಿವರ

• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಹೆಲ್ಪ್ಲೈನ್ ನಂಬರ್ :-
  • 18002677777.
  • 17923.
  • 011-23061574
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ಮಾಡಲ್ ಆಫೀಸರ್ ಸಂಪರ್ಕ :- 011-23061176.
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆ ನೋಡಲು ಸರ್ ಇಮೇಲ್ :- dcmsme@nic.in.
• PM ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಯೋಜನೆಯ ರಾಜ್ಯವಾರು ಸಂಪರ್ಕ ವಿವರ.